Over verlichting of non-dualiteit of hoe je het noemt kun je veel lezen, denken en weten, maar ‘wat je weet’ staat altijd tegenover jou als ‘iets’ waar je van een afstand naar kijkt en juist dat is al dualiteit. Je kunt non-dualiteit of verlichting alleen leven als een yogi. Yoga betekent ‘verbinding’, met name verbinding met het éne Zijn. Een yogi is een beoefenaar die verbinding en overgave aan het ene Zijn als gegeven en uitgangspunt van beoefening neemt. Als yogi ben je al compleet verbonden, zonder enige afstand, zonder verschil met het complete Zijn. Een yogi leeft volkomen in Zijn, en herkent alle ervaringen minstens als herinneringen aan Zijn, of rechtstreeks als Zijn.
‘Leven als een yogi’ lijkt zo een misschien mooie, maar volstrekt onmogelijke opdracht, zoiets als ‘heilig zijn’. Dat klopt echter niet. Want het is onze ware aard.
Als mens zijn we namelijk al volkomen open voor het leven: alles kan zomaar gebeuren; alle mogelijke waarnemingen kunnen zomaar binnenkomen, gevoelens treden als vanzelf op en als we daar iets aan willen doen zijn we altijd te laat. We proberen wel een persoonlijk territorium en een vaste persoonlijkheid met zijn eisen aan het leven in stand te houden – maar het leven gehoorzaamt helemaal niet aan jouw grenzen en eisen. Daardoor gaat elk vast beeld van jezelf altijd aan diggelen, zo verlies je continu wat je dacht dat van jou was.
Je kunt je helemaal niet afscheiden van het leven dat zomaar door jou heen stroomt. Het leven is heel en je kunt er geen stukje van afschermen; het is vrij en gaat haar eigen gang. Pas als je dat inziet en je ervan uitgaat dat je daar niets aan kunt of ook maar wilt doen, blijk jij zelf net zo heel en vrij als dat leven – want jij bent jouw hele, vrije leven. Dat is leven als een yogi. Met het aannemen van die heelheid en vrijheid van jouw leven, kun je alleen maar open blijken te zijn en dat is je ware aard.
Als yogi neem je onverdeeld deel aan de heelheid en vrijheid van iedere situatie die zich maar voordoet. Precies zoals alles is en gaat in je leven, is het elk moment opnieuw heel en vrij. Iedere ervaring is nieuw en onverstoord, dus nergens is ooit iets mee gebeurd. Niets en niemand is onvolledig of onvolwaardig, niets of niemand moet eerst nog veranderd worden om bevrijd te zijn – ook de yogi is in alle omstandigheden en toestanden volkomen heel en vrij.
Als yogi ervaar je die heelheid door als vanzelfsprekend alles in je leven erbij te nemen. Als yogi ga je uit van heelheid, je eenheid met het leven. Niets kan daarbuiten vallen of daarbuiten gehouden worden. Als yogi ervaar je vrijheid door als vanzelfsprekend alles in je leven vrij te laten. Een yogi gaat uit van de complete vrijheid van alles zoals het is en gebeurt en dit blijkt ook jouw eigen vrijheid in te houden. Door uit te gaan van heelheid en vrijheid blijk je compleet open te zijn voor alles in het leven en hierin herken je je natuurlijke menselijke zijnstoestand.
Kortom, je ware menselijke aard is het om te leven als een yogi, om volkomen vanzelfsprekend uit te gaan van heelheid en vrijheid en open te zijn. Omdat het leven zo is. En zolang we dat niet doen, zijn we aldoor gefrustreerd en teleurgesteld over het leven.
Door te leven als een yogi kun je werkelijk groot geluk ervaren; heelheid, vrijheid en openheid die niet kapot kunnen. Tegelijk voel je op je klompen aan dat dit ook een offer van je vraagt, namelijk al de voorwaarden die jij aan het leven stelt, waar jij vindt dat het aan moet voldoen. Juist door jouw voorwaarden ‘voldoet’ het leven vaak niet en ben je ongelukkig, dus je kunt ze beter loslaten – maar dat lijkt dan heel eng en onveilig.
‘Veiligheid’, ‘bescherming’ en ‘rust’ zijn paradoxen: je denkt ze te krijgen door een territorium met grenzen en regels af te palen – en hoe meer territorium, grenzen en regels je hebt, des te makkelijker kan het leven daar doorheen breken en schrik of erger jij je een ongeluk. Nergens heb je zoveel last van pratende medereizigers als in de stiltecoupé! Je ‘veiligheid’ en ‘rust’ zijn een illusie. Tegelijk rust je volkomen veilig in Zijn – waar alles kan gebeuren.
Yogi Daan