Ik ben Non-duaal leraar en ‘yogi’: ik herken dat ik niet kan verschillen van Zijn; ik kan enkel totaal Open zijn voor hoe Zijn zich ook manifesteert. Ik kan enkel alles verwelkomen of mij vergissen. De hele wereld, alles wat en iedereen die zich vertoont, verschijnt in mijn Grote, Open Hart. Enkel als ik mij vergis, geloof ik dat ik niet open ben en dat ik een identiteit heb die verschilt van Zijn. Eén met Zijn blijkt er onuitputtelijke vrijheid, vreugde en liefde te zijn. Dus als jij bij mij komt, dan verschijn jij ook in mijn Grote Open Hart en hier verwelkom ik je. Ik herken jou als openheid. In mijn openheid kun jij de defensies laten vallen waaruit je identiteit bestaat, jouw openheid op het spoor komen en deze herkennen als wie jij bent.
Wat gebeurt hier dan en hoe noemen we dat? Openheid ontmoet openheid die zichzelf herkent als openheid. En waarom zou je het een naam geven? Ontmoeting in Zijn volstaat. Dit wordt gedekt door de Sanskriet-term Satsang. Opvallend genoeg zegt dat niet wat ik dan ben en wat jij dan bent: er is enkel Ontmoeting, zonder identiteiten. Dit is ook precies waar het over gaat: non-dualiteit.
Toch is er, vóórdat jij de Ontmoeting in Zijn werkelijk ervaart, een verschil: jij komt ervoor bij mij. Ik ben een Yogi omdat ik herken dat ik niet kan verschillen van Zijn, dus inzie dat ik enkel Open kan zijn; jij kunt óók niet verschillen van Zijn en jij kunt ook enkel Open zijn, maar je herkent dat niet of maar af en toe. Toch heb je er een duidelijk vermoeden van dat het zo is: dat jij heel, vrij en open bent, en daarom kom je hier. Je vermoeden is duidelijk genoeg om ernaar te gaan zoeken; mijn zekerheid is duidelijk genoeg dat ik niet zoek maar Open Zijn makkelijk aantref. Ik kan jou laten zien hoe jij vindt wat je zoekt.
Als je bij mij komt, ‘ben’ jij een zoeker; ik ‘ben’ een aantreffer. Wezenlijk is er geen verschil tussen ons, we zijn beiden Openheid, maar de herkenning daarvan verschilt tussen jou en mij. In non-dualistische kringen wordt soms neergekeken op zoeker zijn, maar wat mij betreft heeft een zoeker tenminste de helderheid om te gaan zoeken in plaats van te doen alsof er voorbij je psyche, je oordelen en emoties niets te vinden is. Scherpgeslepen is er ‘niets’ te vinden, maar dat moet je wel eerst écht vinden! Een zoeker waagt dat en dat waardeer ik.
Ik hoef niet leren zoeken naar wat ik kan aantreffen, terwijl jij wilt leren vinden wat ik al aantref. In dit opzicht is er dus een verschil tussen ons: jij leert van mij en dit is niet wederzijds (terwijl onze wezenlijke openheid al lang wederzijds aanwezig is). Hierin ben ik jouw leraar en ben jij bij mij leerling: in het vinden van vrij, heel, Open Zijn.
Waar zijn we mee bezig?
Als zoeker ben je gelukkig losgekomen van de vanzelfsprekendheden in je leven, maar hierdoor heb je ook minder gevoel voor richting. Als leraar, aantreffer, heb ik je iets te zeggen over hoe je Zijn, Openheid kunt vinden, hoe je kunt ontwaken in plaats van te blijven zoeken.
-
Allereerst hoef je je Openheid of Zijn niet ergens anders te zoeken; je vindt die overal waar jij je niet afsluit voor waar je bent (precies waar jij je geraakt voelt, blijk jij open te zijn).
-
Hiervoor is het nodig om niet mee te gaan in veroordelende gedachten die je makkelijk over jezelf en je leven hebt (veroordelen ontkent Zijn en Openheid), maar integendeel steeds opnieuw uit te gaan van de vrijheid, gelijkheid en heelheid van alles en iedereen inclusief jezelf.
-
Dit is een totaal andere omgang met je denkgewoonte. Ontwaken is alleen mogelijk als je bereid bent alle andere bezigheden – zeker die met je gedachten – ondergeschikt aan ontwaken te maken; niet blijven zoeken naar iets anders maar simpelweg Zijn aan te treffen waar je bent. Als je dat doet is ontwaken heel goed mogelijk.
Om dit te doen hoef je niet een heel ander leven te gaan leiden of zonder psychologische problemen te zijn. Maar je moet je leven wel echt anders gaan bekijken: niets meer veroordelen, alles beamen als vrij, heel, open Zijn. Als jij Zijn belangrijker maakt dan ergens anders naar zoeken, kun je precies waar je bent, zonder speciale omstandigheden, ontwaken.
Om iets met mij te kunnen hoef je deze drie punten nog niet te beheersen, maar je moet ze wel willen beheersen. Dat je open wilt zijn voor waar je bent, dat je niet wilt veroordelen, maar gelijkheid, vrijheid en heelheid herkennen, en dat je ontwaken belangrijker vindt dan iets anders. Dan merk je dat meditatie en helder onderzoek van je gedachten jou hierbij gaan helpen. Als je doorkachelt in veroordelende gedachten en negatieve emoties, als je vrijheid en heelheid ‘mooie’ maar lege woorden vindt en jij ontwaken niet het belangrijkste vindt, kan ik niets voor jou betekenen. Deze punten zijn een wake-up call voor je: zonder wakker worden, geen ontwaken.
Tegelijk is er in mijn ervaring ook niets mooier dan ontwaken het belangrijkste te maken en andere kwesties – zoals je problemen – te zien als daaraan ondergeschikt. Alles waar je misschien zwaar aan tilde, wordt hierdoor al meteen gerelativeerd: je leven gaat niet meer over jouw problemen, het gaat over ontwaken, verlichting, vrij Zijn precies waar je bent. De deprimerende veroordelingen in je gedachtestroom verliezen gewicht; onaangename gevoelens krijgen niet het laatste woord: je bent uitgenodigd overal vrijheid en heelheid te herkennen. Dit kan ‘moeilijk’ lijken, maar als je dit wilt is dit ook prachtig. En het is al zo.
Is er een ‘therapeutisch effect’?
Als jij Zijn belangrijker vindt dan je veroordelingen en emoties, voel je je gelukkiger. Als jij vrijheid, gelijkheid en heelheid vaker herkent en je leven meer verwelkomt, voel jij je in je leven meer vrij, heel en welkom. Dat is omdat er geen verschil is tussen jou en je leven. Daarom heeft dit alleen maar zin als je dit eerlijk doet – anders bedrieg je jezelf. Deze eerlijke verwelkoming vraagt van jou dat jij je hart opent en dat jij je reserve en je neiging om iets terug te verlangen, opoffert. Alleen liefde voelt aan als liefde.
Als jij je gebrokenheid wilt helen is dat een eerlijk motief – wanneer je dit opvolgt door je gebrokenheid lief te hebben zonder er iets van te eisen of eraan vast te houden. Maar niet als je haar probeert weg te werken of juist er aandacht mee trekt, of als je het als een excuus gebruikt om niet te leven. Het ‘therapeutische effect’ ligt in dus jouw beslissing om van je leven te houden, jouw leven als heel aan te nemen, alleen maar omdat het jouw leven is – en dat kan!
Van je leven houden gaat voorbij het eigenbelang van je psyche. Als je van je leven houdt, houd je ook van iedereen in je leven en hoef je niet aldoor aan jezelf te denken. Iets geven is zeker zo bevredigend als iets krijgen.